Gezond naar je werk en gezond weer naar huis. Het belang van de veiligheidskundige.

Lex Wobma in gesprek met Sander Boutestein

Sander Boutestein is veiligheidskundige (Safety Officer) bij EBS, een bulk bedrijf in de haven van Rotterdam die zich voornamelijk bezighoudt met het laden, lossen, op- en overslaan van droge bulk.

Met Sander praat ik over het belang van goed arbobeleid in de onderneming en zijn relatie met de OR / VGWM-commissie.

Wat zijn je belangrijkste taken?

‘Mijn persoonlijke prioriteit is te zorgen dat werknemers geen medisch dossier worden. Ik probeer te voorkomen dat mensen verongelukken of blijvend invalide worden. Denk hierbij aan explosiegevaar tijdens de opslag van Agri (landbouw)-producten of vergiftigingsgevaar bij gegaste lading. Ik zorg onder andere voor de juiste gasmeters en procedures.

Mijn persoonlijke prioriteit is te zorgen dat werknemers geen medisch dossier worden.

Ik inspecteer ook werkplekken waar ik de nadruk leg op valgevaar. Dat is belangrijk want vallen is één van de dingen waar het menselijk lichaam het slechtst tegen kan.

Het bedrijf legt de prioriteit vaak anders. Het voldoen aan wet- en regelgeving en het halen of behouden van een certificering worden als belangrijk gezien. Hier gaat het meer over de papieren kant van de Arbozorg. Dat is zeker belangrijk maar ook wel de minder leuke kant van deze baan.’

De veiligheidskundige in loondienst van het bedrijf heeft toch nooit een onafhankelijke positie?

‘Het ligt er helemaal aan waar de veiligheidskundige is ingedeeld binnen de organisatiestructuur.

Soms heeft een veiligheidskundige de productmanager als leidinggevende. Dat geeft veel wrijving omdat de productmanager andere belangen heeft, namelijk veel tonnen draaien en omzet genereren. Aangezien veiligheidsmaatregelen vaak extra tijd kosten zal dit niet in dank worden afgenomen en kan de productmanager dreigen met ontslag. Dat maakt je niet erg onafhankelijk aangezien je ook een gezin moet onderhouden.

De juiste plaats van de veiligheidskundige is dan ook direct naast de directeur. De Arbozorg is primair de verantwoording van de hoogste persoon in functie, de directeur .

Niemand kan dan tornen aan de onafhankelijkheid van de veiligheidskundige, behalve de directeur natuurlijk. Binnen EBS werkt dit goed en krijg ik veel medewerking om de Arbozorg op een hoger niveau te krijgen.’

De juiste plaats van de veiligheidskundige is dan ook direct naast de directeur.

Waar moet goed arbobeleid nu eigenlijk primair aan bijdragen: een gezonde en veilige werkplek of vooral reductie van kosten?

‘Ik ben dit werk gaan doen om de werknemers te beschermen. Het ouderwetse, gezond naar je werk en gezond weer naar huis. Ik zeg ‘ouderwets’ omdat de focus van veiligheid veel meer wordt gericht op kostenreductie. Met name het voorkomen van naamschade – één van de grootste kostenposten voor aandeelhouders – speelt hierbij een grote rol. Aandeelhouders zijn erbij gebaat als een onderneming winst genereert en dat de financiële risico’s klein zijn. Daarom zijn ze welwillend om te investeren in een veilige werkomgeving zodat het risico op naamschade wordt beperkt.

Het is niet helemaal de manier hoe ik tegen Arbozorg aankijk. Aan de andere kant maakt het niet zo veel uit wat de drijfveer is, zolang een bedrijf maar blijft investeren in het veiliger maken van de onderneming.’

Ik ben dit werk gaan doen om de werknemers te beschermen.

Vind je dat ieder bedrijf eigenlijk een veiligheidskundige in dienst moet hebben?

‘Nee zeker niet! Kleine bedrijven hebben echt geen veiligheidskundige nodig in loondienst. Helemaal niet als er alleen kantoorwerk wordt verricht. Een veiligheidskundige is alleen nodig als er werkzaamheden worden verricht met een hoog of verhoogd risico. Denk hierbij aan de zware industrie, bouwsector of waar wordt gewerkt met chemicaliën.

Een veiligheidskundige in een kantooromgeving zal zich snel gaan vervelen en een gele kaart trekken indien men met een kopje koffie de trap op loopt zonder de leuning te gebruiken.

In mijn ogen is de veiligheidskundige het meeste op zijn plaats indien er meerdere bedrijven tegelijk werken op één locatie. Dit is met name van toepassing bij nieuwbouwprojecten of bij groot onderhoud.’

Jullie onderneming heeft een OR en een VGW(M) commissie. Werk je daar veel mee samen ?

‘Ja, ik werk veel en prettig samen met zowel de OR als de VGW(M) commissie. Niet alleen tijdens de diverse overleggen, maar ook in het dagelijkse werk. Werknemers vinden het fijn dat er Arbo-zaken kunnen worden gemeld aan een directe collega die deze vervolgens onder de aandacht kan brengen in de VGWM-vergaderingen. Dit maakt de drempel lager en ik krijg meer inzicht in de gang van zaken op de werkvloer.’

En als die OR / VGWM-commissie er niet zou zijn is dat dan erg ?

‘Tja, heel erg zou het niet zijn aangezien de meeste zaken toch wel worden opgepakt door een directie. Het grote voordeel van een VGWM-commissie is dat er meer druk kan worden gezet op een directie. Als alleen de veiligheidskundige staat te roepen dat iets heel gevaarlijk is kan dit weleens lang gaan duren. Samen sterk, dat is de meerwaarde!’

Het grote voordeel van een VGWM-commissie is dat er meer druk kan worden gezet op een directie.

Tenslotte heb je voor de OR en leden van VGWM-commissie drie gouden tips ?

Daar moet ik even over nadenken…

  1. Probeer prioriteiten te stellen, hoge risico’s krijgen hoge prioriteit. Focus op de hoge prioriteiten en niet op de bijzaken;
  2. Wees niet alleen een boodschapper richting de directie maar probeer ook zelf met oplossingen en ideeën te komen;
  3. De beste heb ik voor het laatst bewaard, laat de term veiligheid niet misbruikt worden om bepaalde, minder leuke, werkzaamheden niet te hoeven uitvoeren, vies en vuil is niet per definitie onveilig of ongezond.